ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, Ιωάννης — Rapport présenté a sa majesté l’empereur Alexandre, par S. Ex. Mr. le comte de Capo-D’Istria, sur les établissemens de M. de Fellenberg à Hofwyl, en octobre 1814.
Τιμή εκτίμησης: € 300 - 400ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ. 8ο, 92 σ. (λερωμένος και με μικρές φθορές ο τίτλος, αμυδρός λεκές από νερό κυρίως στο πρώτο τεύχος). Απόδετο (αξάκριστο αντίτυπο). Λαγανάς 631. • Σύμφωνα με τον Ζ. Ν. Τσιρπανλή, συντάκτης αυτής της έκθεσης δεν είναι ο Ιωάννης Καποδίστριας, όπως φαίνεται και στο παρακάτω απόσπασμα της εργασίας του «Ὑπομνήματα καί ἐκθέσεις τοῦ Ἰωάννη Καποδίστρια (1809-1822), (Προβλήματα καί ἔρευνα)», Επ. Επετ. Φιλ. Σχ. Παν. Ιωαννίνων, 6 (1977), σ. 99-134 (https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/30114): «Ἡ ἔκθεση αὐτή, πού ξεφεύγει ἀπό τά καθιερωμένα πλαίσια τῶν διπλωματικῶν ἐγγράφων, ἀν καί ὑπογράφτηκε ἀπό τόν Καποδίστρια, εἶναι βέβαιο σήμερα ὄτι δέν συντάχτηκε ἀπό τόν ἴδιο. Συντάκτης εἶναι ὁ γνωστός Ελβετός παιδαγωγός Philipp Fellenberg πού εἴχε ἱδρύσει πρότυπο σχολεῖο στό κτῆμα Hofwyl ἔξω ἀπό τή Βέρνη. Μέ
αὐτόν εἴχε συνδεθεῖ μέ φιλία ὁ Καποδίστριας, ὁ ὁποιος ἐκτιμοῦσε ἰδιαίτερα τίς παιδαγωγικές του ἀπόψεις. Ἡ διαπίστωση ὄτι ὁ Καπ. ἔβαλε τήν ὑπογραφή του σέ ἔκθεση συνταγμένη ἀπό ἄλλον, θά μπορούσε νά ἐξηγηθεῖ μόνο ἀπό τή στενή φιλία ἀνάμεσα στά δύο πρόσωπα καί ἀπό τήν καλή διάθεση τοῦ Κερκυραίου διπλωμάτη, ὁ ὁποῖος πίστευε ἴσως ὄτι ἡ μνεία τοῦ ὀνόματος του, ὡς συγγραφέα, θά βοηθοῦσε στήν εὐρύτερη διάδοση τῶν ἰδεῶν τοῦ Ἐλβετοῦ παιδαγωγοῦ».