27 & 28 Ιουνίου 2023, 6:30 μ.μ.
Σπάνια Βιβλία, Χειρόγραφα, Έγγραφα & Χαρακτικά

LOT 101

ΜΑΛΑΞΟΣ, Μανουήλ, π. 1500-1581, λόγιος, ιστορικός και συγγραφέας.

Χάρτινος κώδικας ἀκέφαλος καί κολοβός.

Τιμή εκτίμησης: € 1.000 - 1.500
Η τελική τιμή πώλησης περιλαμβάνει προμήθεια αγοραστή, τυχόν πνευματικά δικαιώματα καθώς και ΦΠΑ.
Πώς να αγοράσετε
Πληροφορίες

230 x 165 mm., φύλλα 268. Αρχίζει: [..] Περὶ ἐξομολογουμένων ὁποῦ στέργουν τὸν κανόνα τους καὶ [ἐκείνων] ὁποὺ δὲν τὸν στέργουν, κεφ. ιβ´ . Αποτελεί ιδιότυπη εκδοχή του Νομοκάνονος «εἰς ἁπλῆν φρᾶσιν» του Μανουήλ Μαλαξού ως προς τη δομή και τη σειρά των κεφαλαίων σε σχέση με αυτήν, η οποία συνήθως απαντάται. Αρχίζει από την ενότητα του «Νομοκανόνου», που περιλαμβάνεται στη ίδια συλλογή, και κατόπιν συνεχίζει με τα κεφάλαια περί πατριαρχῶν, αρχιερέων, ιερέων και μοναχών, περί κοσμικών, περί συγγενείας, βαθμών γάμου
και κληρονομιών. Η κανονική αρχή βρίσκεται στο φ. 161v με αριθμὸ κεφαλαίου σνα΄. Ιδαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ακόλουθα κεφάλαια: (φ. 120-126v) Οἱ πατριάρχαι τῆς Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης ὅσοι ἐπατριάρχευσαν αὐτὴν ἀπ’ ἀρχῆς ἕως τῆς σήμερον ὁποῦ εἶναι ἔτος ἑπτὰ χιλάδες ὀγδοήντα ἰνδικτιῶνος 12ην (γράφε 15ης) ἐν μηνὶ Μαΐῳ καὶ πόσους χρόνους ἔκαμαν καθένας εἰς τὸν ὑψηλότατον πατριαρχικὸν θρόνον καὶ ποῖοι ἐξεβλήθησαν ἐκ τοῦ θρόνου, κεφ. σιη´ . Αρχίζει από τον Στάχυ και φτάνει μέχρι τον πατριάρχη Ησαΐα τον Αγιορείτη και κατόπιν συνεχίζει με τους μετά την Άλωση πατριάρχες και φτάνει έως τον Ιερεμία Β´  τον Τρανό το έτος 1592. (φ. 126v-141r) Περὶ τῶν βασιλέων ὁποὺ ἐβασίλευσαν τὴν Κωνσταντινούπολιν. Κεφ. σιη´ . Αποτελεί βραχύ χρονικό των βασιλέων. Φτάνει μέχρι τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και συνεχίζει με τους σουλτάνους μέχρι τον Σελήμ τον Β´  με χρονολογία 1572 (από κτίσεως κόσμου 7080). (φ. 156v-157v) Περὶ τοῦ Σταυροῦ ὁποὺ κάνωμεν είς τὸ κορμί μας ὅταν προσκυνοῦμεν καὶ πῶς θέλωμεν νὰ τὸν κάμνωμεν καὶ τὶ δηλεῖ. Τῶν θείων διδασκάλων, κεφ. σμθ´ . (φ. 157v-161v) Ἐὰν χάση τινὰς φλωρία ἢ χρυσάφι ἢ μαργαριτάρι ἢ ἀσίμη ἢ ἄλλον πράγμα ἤγουν ροῦχα καὶ θέλει ὅτι νὰ τὰ εὕρη ποῖος τὰ ἐπῆρε κάμνει οὕτως. Κεφ. σν´ . (φ. 235r-258v) Ἔκθεσις μερικὴ τῶν συνοικεσίων εἰς πλατυτέραν φράσιν, κεφ. τκϛ´ . (φ. 269r) Περὶ τῆς κουμπαριᾶς τοῦ στεφανώματος ὅτι δὲν λογίζεται διὰ συγγένεια, κεφ. τκζ´ . (φ. 259v-268v) Κεφάλαια διάφορα τῶν σοφῶν διδασκάλων εἶτα (γρ. ἤτοι) ἀστρονόμων καὶ ποιητῶν, κεφ. τκη´ . Περιλαμβάνει τα εξής επί μέρους κεφάλαια: Περὶ τῆς γῆς καὶ τῶν ἐν αὐτῇ.- Περὶ σεισμοῦ.- Περὶ τῶν τεσσάρων θαλασσῶν.- Περὶ τοῦ ὠκεανοῦ ποταμοῦ.- Περὶ βροντῶν καὶ ἀστραπῶν.- Περὶ ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ.- Περὶ τοῦ οὐρανοῦ. Τελ. κολοβό: … καὶ οὕτως πλέον ἄρχεται ἀπ’ αὐτῆς τῆς δεκάτης τρίτης τοῦ Μαρτίου μηνὸς τοῦ ποιοῦντος τὴν γύραν αὐτοῦ ἐν τοῖς ζωδίοις ὡς προεγράψαμεν ἄνωθεν.  Χαρτί υπόλευκο παχύ. Μελάνι καστανό και στους τίτλους κόκκινο. Επίσης τα κεφάλαια διαχωρίζονται με μία κόκκινη γραμμή. Γραφή στρογγυλή με αραιἀ γράμματα ύφους που συναντάται σε χειρόγραφα και νοταριακούς κώδικες της Επτανήσου, αρκετὰ ευκρινής. Στο χαρτί διαφαίνεται υδατόσημο με παράσταση τριών φεγγαριών μαζί με κυκλικό έμβλημα που καταλήγει σε τριφύλλι και συνοδεύεται από γράμματα. Σελιδαριθμείται με ολόγραφο τον αριθμό μαζί με τον ελληνικό στο επάνω περιθώριο δεξιά και αριστερά αντιστοίχως των μονών και ζυγών σελίδων. Λόγω του ότι στην αρχή και στο τέλος έχουν εκπέσει φύλλα, η σελιδαρίθμηση αρχίζει από τον αριθμό 10 και καταλήγει στον 557 με τις ζυγές σελίδες να βρίσκονται δεξιά. Σε αρκετά φύλλα το μελάνι έχει οξειδωθεί. Αποτελείται από 14 τεύχη ποικίλου αριθμού φύλλων. Λείπουν δύο φύλλα μεταξύ των φύλλων 223-224. Παραπομπή οριζόντια από σελίδα σε σελίδα. Η βιβλιοδεσία έχει εκπέσει εντελώς. Σε αρκετά φύλλα, ιδιαίτερα στην αρχή, από την οξείδωση του μελανιού έχουν δημιουργηθεί μεγάλες καστανόχρωμες κηλίδες με αποτέλεσμα κάποια γράμματα να είναι δυσανάγνωστα.

Χαρακτηριστικά
  • Συγγραφέας: ΜΑΛΑΞΟΣ, Μανουήλ, π. 1500-1581, λόγιος, ιστορικός και συγγραφέας.
  • Τίτλος: Χάρτινος κώδικας ἀκέφαλος καί κολοβός.
  • Τόπος/Χρονολογία: [18ος αιώνας].