Πληροφορίες

Χειρόγραφο σε χαρτί, 245 x 165 mm., 33 φ. (τα φ. 28-33 λευκά). (λεκέδες από οξείδωση στο πρώτο φύλλο και στο κάτω περιθώριο λίγων ακόμα φύλλων, τρύπα από έντομο στο εσωτερικό περιθώριο, σε ελάχιστες περιπτώσεις με απώλεια γραμμάτων). Γραφή καλλιγραφική. Χαρτί μεσαίου πάχους με υδατόσημο (παραστάσεις χεριού και ψαλιδιού σύγχρονες του χειρογράφου). Βιβλιοδεσία με λεπτό χαρτόνι με κάλυμμα κίτρινης περγαμηνής και με γύρισμα προς τα μέσα στην πλευρά του ανοίγματος για ασφάλεια. • Σε σημείωμα που υπάρχει στην αρχή του χειρογράφου αναφέρεται ότι αγοράστηκε το έτος 1578 στο Χαλέπι από έναν Τούρκο αξιωματούχο Μουσταφά Τσελεμπί, που το βρήκε στο σπίτι του πατέρα του το έτος 1570 στη Λευκωσία και ότι είναι γραμμένο με το χέρι του ευγενούς Γεωργίου Βουστρώνιου του συγγραφέα της «Κρόνακας της Κύπρου». Αρχίζει: «Dovendo adonche eccelentissimo S. mio trattar le cose del Regno di Cipro mi pareria superfluo farne mentione di quelle cose che particolarmente sono state trattate per gli antichi auttori inanti l’advenimento de Christo imperoche et del sito et grandezza del isola delle terre antichemaritime etmediteranee de nove Re dalli quali fu retta un tempo...». Συνεχίζοντας την εισαγωγή του ο συγγραφέας ξεκινάει από την εποχή των βασιλέων Ευαγόρα και Νικοκλέους, κάνει μνεία των πολέμων με τους Ασσύριους και τους Αιγύπτιους και μιλάει για τη ναυτική δύναμη του νησιού, για να περάσει κατόπιν στον Μέγα Αλέξανδρο και τους Ρωμαίους. Παράλληλα αναφέρει τα ονόματα των αρχαίων συγγραφέων που κάνουν μνεία της Κύπρου από τον Όμηρο μέχρι και τους Λατίνους. Για τον Όμηρο λέει ότι ήταν Κύπριος από τη Σαλαμίνα, η οποία την εποχή που ο ίδιος τώρα γράφει ονομάζεται Αμμόχωστος. Κατόπιν, αφού κάνει σύντομη αναφορά στη φύση του νησιού και των κατοίκων της, περνάει στη χρονογραφική παράθεση των βασιλέων της Ιερουσαλήμ και την εγκατάστασή τους στο νησί από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο (1190) μέχρι την Κατερίνα Κορνάρο (1489). Στη συνέχεια μιλάει για τη διοικητική πολιτική και εκκλησιαστική διαίρεση του νησιού και του τρόπου διοίκησης των επί μέρους βαρωνιών με στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των χωριών, τον πληθυσμό τους και τα γεωργικά προιόντα που παράγει το καθένα. Κατόπιν καταγράφονται τα μοναστήρια και ο πληθυσμός των ιερωμένων. Στη συνέχεια περιγράφει τις θέσεις των παραλίων και ηπειρωτικών πόλεων δίνοντας ενδιαφέροντα στοιχεία για τη στρατηγική τους σημασία. Φυσικά δεν παραλείπει να αναφέρει και να καταγράψει τις φεουδαρχικές οικογένειες μαζί με τις προσόδους του κάθε φέουδου. Όταν όμως φτάνει στο τέλος της καταγραφής των 235 φέουδων δεν αναφέρει το άθροισμα, το οποίο με υπολογισμό φτάνει τα 81.045 δουκάτα, τα οποία ωστόσο μαζί με τις προσόδους των 90 χωριών που ανήκαν κατευθείαν στο βασιλικό ταμείο συμποσούνται σε 169.144. Η καταγραφή αυτή ανάγεται στο έτος 1562. • Χειρόγραφο εξαιρετικής σπουδαιότητας και ενδιαφέροντος,
το οποίο συμπληρώνει και εμπλουτίζει τις μέχρι τώρα γνωστές πηγές της ιστορίας της μεγαλονήσου.